خانه مجله دندانپزشکی دیش دال مقالات دندانپزشکی


آشنایی با یونیت دندانپزشکی

زمان مورد نیاز برای مطالعه:۲دقیقه

آشنایی با یونیت دندانپزشکی

یونیت دندانپزشکی

صندلي دندانپزشكي وسيله اي است براي استقرار بيماري كه در ناحيه دندان و لثه دچار عارضه است. يونيت دندانپزشكي شامل ابزارهايي جهت كنترل حركات صندلي و كليه اينسترومنت هايي است كه دندانپزشك به وسيله آن بيمار را مداوا مي كند.تمام يونيت هاي دندانپزشكي داراي پايه اي هستند كه چراغ دندانپزشكي بر روي آن استقرار مي يابد. يونيت ها داراي وروديهاي آب و هوا و خروجي فاضلاب مي باشند.آب و هوا جهت راه اندازي اينسترومنت ها، پوار، كاويترون، ساكشن، كراشوار و دوش آب ليوان استفاده می شود.

اجزای اصلی يونيت دندانپزشكی عبارتند از:

  1. صندلي دندانپزشكی
  2. چراغ دندانپزشكی
  3. سيستم بهداشتي شامل: كاسه كراشوار و دوش آب، ساكشن و بزاق كش
  4. كمپرسور
  5. تابوره ها
  6. ميز پزشك يا تابلت

در ادامه مطلب در مورد اجزای اصلی یونیت بطور مختصر مفید صحبت میشود

1. صندلي دندانپزشكی

صندلي دندانپزشكي بايد قدرت و توان كافي جهت تحمل وزن بيمار را در حين جابجايي و توقف داشته باشد.

- اجزای اصلی صندلی دندانپزشكی عبارتند از:

شاسی صندلی: سازه اصلي صندلي دندانپزشكي شاسي آن مي باشد كه از سه قسمت فوقاني، مياني و تحتاني تشكيل مي شود. اين سه قسمت توسط

لوله هاي فولادي و بوش هاي برنزي نسبت به يكديگر حركات تاشونده و عاري از لرزش دارند.

پشتی صندلی: پشتي صندلي دندانپزشكي از جنس معمولاً فايبرگلاس و به صورت يكپارچه مي باشد.پشتي صندلي توسط يك موتور كه به موتور 

تغيير زاويه پشتي معروف است جابجا مي شود.

رويه پشتي از پارچه هاي قابل شست و شو و غيرقابل اشتعال استفاده شده و همچنين سطح خارجي آن داراي انحناء و خطوط مشخصی است كه از نظر ارگونومی با فيزيك بدن كاملاً متناسب و مساعد مي باشد.

تشك صندلی: معمولاً جنس روكش تشك و پشتي از چرم مخصوص است. تشك صندلي را براي دسترسي به قسمت داخلي صندلي مي توان 

از آن جدا كرد.

زير سری: در طراحي زير سري نيز تلاش مي شود تا در حين كار لرزش آن حداقل باشد. زيرسري هاي دندانپزشكي داراي سه درجه آزادي (تغيير

ارتفاع، تغيير زاويه زير سري و تغيير زاويه زير گردن) مي باشند.

زير دستی: زير دستي صندلي دندانپزشكي نيز در قسمت چپ صندلي نصب مي شود تا بيمار بتواند از قسمت راست به راحتي در روي صندلي قرار گيرد.

سيستم الكتريكي و سيستم پنوماتيك صندلی: حركات صندلي بر حسب نوع يونيت ممكن است به صورت الكتريكي يا پنوماتيكي كنترل شود.

- در نوع الكتريكي در داخل صندلي دو الكتروموتور قرار دارد كه يك موتور باعث تغيير ارتفاع و تغيير زاويه پشتي مي شود و پشتي را كنترل مي كند و موتور ديگر خودصندلي را كنترل مي كند و با انجام يك سري تنظيمات مي توان دامنه حركات صندلي را معين كرد.

- معمولا صندلی دارای یک وضعیت صفر یا zero position است كه پس از اتمام جراحي، با زدن اين دكمه صندلي به وضعيت اولش بازگرديده و پشتي به حالت عمودقرار مي گيرد تا بيمار به راحتي بتواند دهانش را در كراشوار شسته و از صندلي خارج شود.

- حالت پيش فرض ديگري به نام over position وجود دارد كه در اين حالت صندلي به بالاترين ارتفاع خود رسيده و پشتي نيز به حالت خوابيده يا 180 درجه نسبت به نشيمن گاه مي رسد.در نوع پنوماتيكي سيستم كاملاً هيدروليكي بوده و با روغن كار مي كند.

2. چراغ دندانپزشکی:

ويژگی های چراغ دندانپزشكی:

- شدت نور كافی

- نور سفيد (مشابه نور روز)

- نور سرد

- نداشتن سايه

- مقاوم در مقابل نفوذ آب

چراغ معمولاً داراي ولتاژ DC بوده و داراي كليد خاموش و روشن و كليد تغيير شدت نور است.كنترل چراغ توسط دكمه هايي كه بر روي ميز پزشك و دستيار قرار دارد ميسر است.

3. سیستم بهداشتی:

اجزاي سيستم بهداشتي يونيت دندانپزشكی

كاسه كراشوار و دوش آب: كاسه كراشوار از جنس هاي چيني، سنگي، پلاستيكي و ... است. 

يك دوش آب ليوان به آن نيز متصل است كه مقدار آب مورد نياز جهت شست و شوي دهان بيمار پس از جراحي را تأمين مي كند.

در يونيتهاي جديد از آب گرم در كراشوار نيز استفاده مي شود.همچنين مقدار آبي كه از دوش آب ليوان خارج مي شود و مدت زمان ريزش آب را نيز

می توان برنامه ريزی و تعيين كرد.

در صورت نياز پس از اينكه يونيت در وضعيت صفر (zero position) قرار گرفت به صورت اتوماتيك آب از دوش آب ليوان جاري مي شود.

يونيت دندانپزشكي جهت جلوگيري از اتلاف وقت و ديد كافي در محيط دهان، بايد داراي سيستم مكنده خوب باشد.

ساكشن: اين دستگاه داراي قدرت مكش بين 10 تا 15 برابر ساكشن هاي بزاق كش است. جريان هوا با سرعت 150 تا 200 كيلومتر در ساعت در

آن عبور می كند و قدرت مكندگي آن حدود 50 ليتر آب در دقيقه است. مواد جامد و مايع از فاصله 10 تا 15 ميلي متري دهانه سر ساكشن مكيده مي شود.

بزاق كش: اين سيستم با آب يا هوا كار مي كند. داراي مكش نسبتاً ضعيف بوده كه براي مكش بزاق دهان به كار می رود. 

ولي براي كشيدن خون و بزاق غليظ و مايعات چركي مناسب نيست.

4. كمپرسور:

وسيله اي كه هواي محيط را به صورت يك مخزن براي ارسال به يونيت و اينسترومنت ها آماده ميكند (در واقع اختلاف فشار بوجود مي آورد).

انواع كمپرسورها:

1. كمپرسورهای روغنی

2. كمپرسورهای بدون روغن (OilFree)

كمپرسورهاي بدون روغن بهتر هستند زيرا هوايي كه به دهان مريض مي رود طعم و بوي بد نمي دهد و از نظر بهداشتي سالم تر است.

كمپرسورهاي بدون روغن به 6 دسته تقسيم مي شوند كه به دليل خارج بودن از موضوع بحث به ذكر انواع آن نمي پردازيم.

كمپرسورهاي روغني نيز به 2 دسته تقسيم مي شوند :

1. يخچالي ( بی صدا )

2. تسمه ای

5.تابوره ها:

معمولاً 2 عدد تابوره يا صندلي كوچك گردان يكي براي  دندانپزشكي و ديگري براي دستيار در هر يونيتي وجود دارد.

تابوره ها هيدروليك بوده و ارتفاع آن قابل تنظيم است.

6. ميز پزشك يا تابلت:

ميزي است كه در كنار صندلي دندانپزشكي قرار مي گيرد. بر روي اين ميز يك سري دكمه جهت كنترل قسمتهاي مختلف 

يونيت و صندلي و حتي امكانات اضافي ديگر وجود دارد.

كليدهای موجود بر روی تابلت:

- كليد كنترل صندلي دندانپزشكي و پشتی آن،

- كليد تنظيم آب گرم يا سرد كراشوار،

- كليد خاموش و روشن كردن چراغ

- کلید zero position